Ustawa Kamilka dotycząca Standardów Ochrony Małoletnich

6 Sierpnia 2024

Ustawa Kamilka to zbiór przepisów nowelizujących kilka ustaw, w tym m.in. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, Kodeksu postępowania cywilnego, Kodeksu postępowania karnego, ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym. Jak widzimy Ustawa Kamilka zmienia szereg przepisów, przez co ma istotny wpływ na polski system prawny.

Porozmawiajmy o naszej współpracy

Jeżeli są Państwo zainteresowani spersonalizowaną ofertą na usługi prawne zachęcamy do kontaktu.

Skontaktuj się z nami

Co to jest Lex Kamilek?

Lex Kamilek został uchwalony jako pokłosie tragicznych wydarzeń skutkujących śmiercią 8-letniego Kamilka z Częstochowy. Nowe przepisy zostały wprowadzone w celu ochrony praw i dobra dzieci i młodzieży. W Lex Kamilek wprowadzono szereg rozwiązań, które mają pozwolić na uniknięcie sytuacji, w których dochodzi do krzywdzenia dzieci oraz pozwolić szybciej wykrywać takie sytuacje i lepiej na nie reagować.

Kluczowe postanowienia ustawy Kamila

Nowe przepisy wpływają m.in. na kwestię udziału dzieci w postępowaniach sądowych. Doprecyzowane zostały kwestie związane z wysłuchaniem dziecka, wprowadzona zostaje instytucja reprezentanta dziecka, a sędziowie są zobowiązani do odbywania co cztery lata szkoleń w celu uzupełnienia specjalistycznej wiedzy i umiejętności zawodowych z zakresu prowadzenia czynności z osobami, które nie ukończyły 18 lat, rozpoznawania symptomów krzywdzenia dziecka i zabezpieczenia interesu dziecka w sytuacji sporu między rodzicami albo opiekunami.

Ustawa Kamilka nakłada nowe obowiązki na niektórych pracodawców w zakresie weryfikacji kandydatów do pracy, która wiąże się z kontaktem z dziećmi. Takie podmioty będą też zobowiązane do wprowadzenia standardów ochrony małoletnich pod rygorem kary za uchylanie się od tego obowiązku.

Przepisy wprowadzają też system monitorowania przypadków śmierci krzywdzonych dzieci.

Lex Kamilek a szkoła – kogo dotyczy obowiązek wprowadzenia Standardów Ochrony Małoletnich?

Wynikające z Lex Kamilek obowiązki dotyczą podmiotów prowadzących działalność w obszarach związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi. Obowiązki te będą więc dotyczyć szkół i innych jednostek prowadzących działalności edukacyjną, ale również podmiotów świadczących usługi lecznicze, np. przychodnie opieki zdrowotnej, gabinety dentystyczne. W istocie przepisy dotkną więc każdą branżę, która opiera się na kontakcie z małoletnimi lub jest on jednym z głównych obszarów działalności. Część przepisów dotyczy też podmiotów świadczących usługi związane z zakwaterowaniem, takich jak np. hotele.

Standardy ochrony małoletnich powinny być wprowadzone przed 15 sierpnia 2024 r., a za ich brak będzie nakładana kara grzywny (250 PLN za pierwszym razem i nie mniej niż 1000 PLN przy ponowny stwierdzeniu braku standardów).

Ustawa Kamilka a obowiązki pracodawców

We wszystkich zobowiązanych podmiotach, przed nawiązaniem z osobą stosunku pracy lub przed dopuszczeniem osoby do innej działalności związanej z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi należy wypełnić określone w ustawie obowiązki. Podmiot zobowiązany powinien zweryfikować, czy dane takiej osoby znajdują się w tzw. rejestrze z dostępem ograniczonym oraz rejestrze państwowej komisji – obydwa rejestry znajdują się na stronie https://rps.ms.gov.pl/pl-PL/Public#/. Uzyskanie informacji z rejestru z dostępem ograniczonym będzie wymagało wcześniejszego założenia konta, wiec jeżeli jest się podmiotem, na którym ciąży obowiązek weryfikacji danych osób w tym rejestrze, to warto wcześniej zadbać o założenie tam konta.

Ponadto będzie należało uzyskać od osoby zatrudnianej (lub angażowanej w inny sposób do czynności z dziećmi) informację z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego. W przypadku zatrudnienia obcokrajowca lub osoby, która w ciągu ostatnich 20 lat przebywała za granicą należy uzyskać dodatkowo stosowne zaświadczenie z rejestru karnego kraju obywatelstwa tej osoby lub krajów zamieszkania w ciągu ostatnich 20 lat.

Kontrola Standardów Ochrony Małoletnich – kto za nią odpowiada?

Wypełnianie nowych obowiązków będzie podlegało kontroli ze strony wójtów, burmistrzów, prezydentów miast, starostów oraz marszałków województw w zakresie objętym właściwością rzeczową i miejscową tych organów. Kontrolujący w ramach kontroli są uprawnieni do wstępu wraz z niezbędnym sprzętem na teren kontrolowanego podmiotu w godzinach od 8 do 18; żądania pisemnych lub ustnych informacji niezbędnych dla przeprowadzenia kontroli oraz żądania okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich danych mających związek z zakresem kontroli.

Porozmawiajmy o naszej współpracy

Jeżeli są Państwo zainteresowani spersonalizowaną ofertą na usługi prawne zachęcamy do kontaktu.

Skontaktuj się z nami
Zapisz się do newslettera K&W, w którym dzielimy się naszymi spostrzeżeniami na temat nowelizacji, trendów, orzecznictwa oraz praktyki. Nie spamujemy! Z subskrypcji możesz zrezygnować kiedy chcesz, ale możesz nas także poprosić o artykuł, którego potrzebujesz.