Egzekucja z majątku dłużnika w Polsce – o czym warto wiedzieć w przypadku sporów transgranicznych?

31 Stycznia 2023

W dalszym ciągu trwają rozpoczęte w 2019 r.  prace nad zmianami mającymi na celu zwiększenie skuteczności egzekucji z majątku dłużnika w Polsce. Proponuje się m.in. obniżenie kwot wolnych od potrąceń w egzekucji z wynagrodzenia za pracę, rachunku bankowego i rachunku SKOK. Co prawda na razie prace zostały wstrzymane, ale zarówno prezes Sądu Najwyższego jak i premier popierają wprowadzenie zmian.

Aby uzyskać zaspokojenie spornych wierzytelności niezbędne jest w pierwszej kolejności uzyskanie tytułu egzekucyjnego w postaci np. wyroku, orzeczenia o kosztach, nakazu zapłaty. Nie oznacza to jednak od razu ich zaspokojenia. Jeżeli druga strona nie wywiązuje się z obowiązku zapłaty, koniecznym może okazać się wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

 W sytuacji, w której egzekucja ma być prowadzona w innym kraju Unii Europejskiej np. przez niemieckiego wierzyciela w Polsce, istnieje możliwość przeprowadzenia jej na podstawie:

  • Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego wydawanego na podstawie Rozporządzenia (WE) nr 805/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie utworzenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych, lub
  • stwierdzenia wykonalności zgodnie z Rozporządzeniem Bruksela I bis (Rozporządzenie UE nr 1215/2012 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2012r.).

Wyjątek stanowi Dania – Europejski Tytuł Egzekucyjny uzyskany w odniesieniu do krajowego tytułu egzekucyjnego nie będzie skuteczny na terytorium Królestwa Danii.

Europejski Tytuł Egzekucyjny ma zastosowanie w odniesieniu do bezspornych roszczeń o charakterze transgranicznym. Postępowanie w sprawie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego umożliwia,  by orzeczenie, które zostało wydane w jednym Państwie Członkowskim, było uznane i wykonane w innych Państwach Członkowskich bez potrzeby prowadzenia odrębnej procedury o stwierdzanie wykonalności. Aby uzyskać Europejski Tytuł Egzekucyjnego, wierzyciel musi skierować wniosek o wydanie odpowiedniego zaświadczenia w odniesieniu do określonego orzeczenia (np. wyroku) do organu bądź sądu w Państwie Członkowskim jego wydania.

W przypadku pozostałych roszczeń, w tym roszczeń o charakterze spornym, istnieje możliwość wszczęcia egzekucji na postawie stwierdzenia wykonalności wydanego orzeczenia zgodnie z Rozporządzeniem Bruksela I bis. Orzeczenia wydane w Państwie Członkowskim, które są wykonalne w tym państwie, są wykonalne w innym Państwie Członkowskim bez potrzeby stwierdzania jego wykonalności. Na wniosek zainteresowanej strony sąd, który wydał orzeczenie, wydaje również odpowiednie zaświadczenie na formularzu określonym w załączniku do rozporządzenia.

Po uzyskaniu Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego lub zaświadczenia stwierdzającego wykonalność zgodnie z Rozporządzeniem Bruksela I bis należy skierować wniosek o wszczęcie egzekucji do komornika w kraju, w którym dłużnik przebywa lub ma swoją siedzibę. Komornik zajmuje się wyłącznie egzekucją, bez analizy zasadności i podstaw orzeczenia. W odróżnieniu od Niemiec, w Polsce postępowanie egzekucyjne prowadzi komornik, który z jednej strony traktowany jest jako funkcjonariusz publiczny, z drugiej jako przedsiębiorca działający na własny rachunek i który utrzymuje się z prowizji od pobieranych w ramach egzekucji opłat. Do intensywnej pracy mobilizuje go m.in. fakt, że jego wynagrodzenie uzależnione jest od skuteczności przeprowadzonej egzekucji.

Zapisz się do newslettera K&W, w którym dzielimy się naszymi spostrzeżeniami na temat nowelizacji, trendów, orzecznictwa oraz praktyki. Nie spamujemy! Z subskrypcji możesz zrezygnować kiedy chcesz, ale możesz nas także poprosić o artykuł, którego potrzebujesz.