Unia Europejska, dostrzegając potrzeby rynku, podjęła decyzję o konieczności dalszego ujednolicania prawa związanego z ochroną patentów. System patentu jednolitego zostanie wprowadzony 1 czerwca 2023 r. Patent europejski o jednolitym skutku ma zapewniać jednolitą ochronę oraz mieć taki sam skutek we wszystkich uczestniczących państwach członkowskich. Skutek ten ma być automatyczny i zachodzić równocześnie we państwach członkowskich. Procedura uzyskania będzie wymagała od uprawnionego wyłącznie zgłoszenia do Europejskiego Urzędu Patentowego, nie będzie więc konieczne przeprowadzanie procesu walidacji dla uzyskania ochrony w poszczególnych państwach.
Wprowadzając jednolity system ochrony patentowej, państwa członkowskie UE obok stosownych rozporządzeń mogły przystąpić także do Porozumienia w sprawie Jednolitego Sądu Patentowego. Zgodnie z Porozumieniem, Jednolity Sąd Patentowy będzie upoważniony do rozpoznawania spraw dotyczących zarówno jednolitego patentu europejskiego, jak i tradycyjnego patentu europejskiego, w tym spraw związanych z jego unieważnieniem, czy naruszeniem. Jest to pierwszy na świecie sąd międzynarodowy, który będzie rozstrzygał spory pomiędzy podmiotami prywatnymi, a jego orzeczenia będą równocześnie ważne – prawomocne we wszystkich państwach, które przystąpiły do Porozumienia.
Polska nie przystąpiła do Porozumienia o Jednolitym Sądzie Patentowym, co oznacza, że w celu uzyskania ochrony dla patentu na terytorium Polski, nadal będzie korzystać się z dotychczasowej ścieżki, w szczególności ze zgłoszenia w krajowym Urzędzie Patentowym. Jednak aby zarejestrować patent ze skutkiem w państwach, które przystąpiły do nowego systemu, konieczne będzie zgłoszenie w Jednolitym Sądzie Patentowym. Sąd ten będzie właściwy również dla spraw z zakresu unieważnienia lub naruszenia patentu nie tylko w przypadku europejskich patentów o jednolitym skutku, ale także patentów europejskich (tzw. tradycyjnych, wydanych na podstawie aktualnie obowiązujących regulacji).
Polscy przedsiębiorcy posiadający tradycyjne europejskie patenty (już udzielone bądź rozpatrywane) do końca maja 2023 r. mogą podjąć decyzję, czy chcą podlegać pod jurysdykcję Jednolitego Sądu Patentowego, czy też nie. Aby wyłączyć się spod jurysdykcji osoba uprawniona z patentu powinna złożyć do Jednolitego Sądu Patentowego stosowny wniosek, w ramach tzw. klauzuli opt-out, w innym razie „automatycznie” zostanie włączona w system jurysdykcyjny nowego sądu. W przypadku wyłączenia się spod jurysdykcji Jednolitego Sądu Patentowego, wszelkiego rodzaju spory dotyczące patentów będą rozstrzygane na dotychczasowych zasadach, to znaczy przed krajowymi sądami lub urzędami poszczególnych państw.
Z zaciekawieniem będziemy przyglądać się działaniom oraz orzecznictwu Jednolitego Sądu Patentowego i informować Państwa o najważniejszych zagadnieniach związanych z ochroną patentową w Europie.
